RUGBY – ZASADY GRY, SPRZĘT NA BOISKO
2022-03-02
Rugby union – potoczenie określana jako rugby – to znana na całym świecie gra zespołowa, wywodząca się z Wysp Brytyjskich. Kontaktowy z natury sport oraz stosunkowo niewielka ilość ochraniaczy sprawia, że dyscyplina ta zyskała sobie reputację sportu dla wyjątkowo twardych kobiet i mężczyzn. Pomimo tego na całym świecie można spotkać ponad 5 milionów graczy, z czego ponad 3 miliony to osoby figurujące w oficjalnych rejestrach. Nawet maleńkie Monako posiada własną drużynę, co wiele mówi o popularności tego sportu.
RUGBY A FUTBOL AMERYKAŃSKI – PODSTAWOWE RÓŻNICE
Pomimo mocnego pokrewieństwa nie należy stawiać znaku równości pomiędzy futbolem amerykańskim oraz rugby. Popularna w USA dyscyplina dzieli wiele podstawowych zasad ze swoim pierwowzorem, ale rozgrywka różni się w kwestii dozwolonych podań, zliczania punktów oraz stroju zawodników. Ta ostatnia kwestia od razu rzuca się w oczy, gdyż futboliści ubrani są w masywne stroje, wyglądem przypominające zbroje. Z kolei rugbiści wychodzą na boisko odziani w klubowe stroje, a jedynym obowiązkowym ochraniaczem jest osłona na zęby – chociaż dodatkowe elementy mogą być wymagane w czasie niektórych rozgrywek. Sprawia to, że agresywne szarże są stałym elementem w futbolu, podczas gdy w rugby celem zatrzymanie może być jedynie zawodnik trzymający piłkę. Wpływa to również na taktyczną stronę gry. Futboliści posiadają przypisane miejsca w zespole, co ma na celu osłonić gracza z piłką przed atakiem przeciwnika. Z kolei w rugby funkcje są luźniejsze, a zawodnicy mają większą swobodę w planowaniu i wykonaniu akcji.
W przeciwieństwie do futbolu amerykańskiego w rugby nie można podawać piłki do przodu, natomiast czas gry jest ciągle odmierzany, przez co zegar nie zatrzymuje się wraz z przerwaną akcją. Największa różnica pod względem zasad dotyczy naliczania punktów za przyłożenie/touchdown, podwyższenie i dropgoal/field goal.
RUGBY ZASADY GRY – JAK ZDOBYWAĆ PUNKTY I WYGRAĆ MECZ?
Mecz w rugby union trwa 80 minut i jest podzielony na dwie połowy przerwą, której czas nie przekracza 15 minut. W grze biorą udział dwie drużyny, liczące 15 zawodników na boisku – noszących numery od 1 do 15 – oraz siedmiu rezerwowych – z numerami od 16 do 23. Trener jest uprawniony do wykonania siedmiu zmian w czasie meczu. Piłkę można podawać ręką lub kopać, ale zabronione jest przekazywanie jej ręką w kierunku bramki przeciwnika. Dozwolone jest natomiast kopnięcie piłki naprzód, lecz wybiec do niej mogą tylko ci członkowie drużyny, którzy w momencie wykopu znajdowali się za plecami zagrywającego lub zostali wyzwoleni. W przeciwnym razie następuje spalony.
Chociaż rugby to sport kontaktowy, zabronione jest podstawianie nogi, łapanie za głowę, szczypanie, gryzienie oraz kopanie – wszystkie te zachowania są równoznaczne z faulem, który może poskutkować żółtą kartą i wykluczeniem z gry na 10 minut. Dozwolone jest natomiast łapanie za nogi, spodenki oraz koszulkę, a także wykonanie szarży. Ta ostatnia może mieć miejsce tylko w sytuacji, gdy zawodnik posiada piłkę i powinna przybrać formę objęcia przeciwnika ramionami w celu przewrócenia go na ziemię.
Punkty w rugby zdobywane są na dwa sposoby. Najbardziej widowiskowe dla publiczności jest przyłożenie, polegające na wbiegnięciu w pole punktowe i położenie piłki na ziemi. To zagranie warte jest pięć punktów. Po skutecznym przyłożeniu następuje podwyższenie, czyli wykop piłki z linii prostopadłej do linii końcowej w taki sposób, aby przeleciała ona nad poprzeczką i pomiędzy słupkami bramki. To zagranie może przynieść dodatkowe dwa punkty. Zawodnicy mogą również spróbować wykonać dropgol – położyć piłkę na ziemi i kopnąć ją w stronę bramki. Trafienie nad poprzeczką i między słupkami warte jest trzy punkty. Obecny w grze jest również rzut karny za trzy punkty, wykonywany z linii prostopadłej do linii końcowej, która przecina miejsce przewinienia. Ostatnim sposobem zmiany wyniku jest niezwykle rzadkie karne przyłożenie. Sędzia przyznaje siedem punktów drużynie, która dokonałaby nieuchronnego przyłożenia ale została powstrzymana faulem przez przeciwnika.
BOISKO DO RUGBY WYMIARY ORAZ INNE NIEZBĘDNE INFORMACJE
Określone przez World Rugby wymiary boiska do rugby wynoszą maksymalnie 100 metrów długości oraz 70 metrów szerokości. Środek pola gry wyznacza linia środkowa, dzieląca boisko na dwie równe połowy. 10 metrów od środka przebiega przerywana linia, natomiast 22 metry od linii końcowej, na której stoi bramka, biegnie ciągła linia, wyznaczająca pole obronne. Dodatkowa przerywana linia znajduje się 5 metrów przed linią końcową, za którą rozpoczyna się pole punktowe o długości nie większej niż 22 metry. Boisko do rugby posiada również dwie dodatkowe linie przerywane, biegnące równolegle w odległości kolejno 5 i 15 metrów od linii bocznej.
BRAMKA DO RUGBY – TULEJE, OSŁONY I POPRZECZKI
Do gry niezbędne są dwie bramki do rugby, umieszczone na linii końcowej, pośrodku boiska. Oficjalne przepisy określają następujące parametry: szerokość pomiędzy słupami powinna wynosić 5,6 metra, natomiast poprzeczka musi znajdować się na wysokości przynajmniej 3 metrów – licząc od jej górnej krawędzi. Reguły natomiast nie określają jaką maksymalną wysokość powinna mieć przeznaczona do rugby bramka. Minimalna granica wynosi 3,4 metra, jednakże słupki mogą sięgać nawet 11 metrów. Ułatwia to ocenę, czy kopnięta przez zawodników piłka w istocie przeszła pomiędzy słupkami.
Ze względu na swoją wagę oraz rozmiary bramki wymagają specjalnego montażu, który utrzyma je w miejscu. Najczęstszym oraz najbardziej skutecznym rozwiązaniem są umieszczone w ziemi tuleje. Rury nie tylko zapewniają stabilność, ale umożliwiają również demontaż bramki oraz wykorzystanie boiska do innych celów. Po wyjęciu słupków otwory tulei można zaślepić deklami i przykryć nawierzchnią do czasu, kiedy będą potrzebne. Dodatkowym elementem, który może przydać się na boisku, są osłony na słupki do rugby. Podczas przekraczania linii końcowej istnieje ryzyko zderzenia zawodników z bramką, co może skończyć się poważną kontuzją. Aby temu zapobiec, można wykorzystać piankowe osłony, pokryte materiałem PVC, który zapewni niezbędną ochronę przed rozdarciem. Dodatkowym atutem tego rozwiązania jest możliwość naniesienia logotypu drużyny bądź sponsora.